Publieke opinie over Cruijff zorgvuldig gespindoctord

Johan Cruijff bood concreet na de vernederende wedstrijd tegen Real Madrid zijn diensten aan en Ajax verwelkomde de ‘Verlosser’ onder druk van de publieke opinie. Bestuur en directie gaven de legendarische nummer veertien een rol in een klankbordgroep en Cruijff mocht zijn visie samen met enkele anderen geven over het technisch beleid. De beleidsbepalers kregen te maken met een bevlogen Ajaxsupporter die helder uiteenzette hoe Ajax terug te brengen aan de top. Cruijff was duidelijk, rechtlijnig en meedogenloos. Deze bezieling van het ‘Orakel’ overdonderde de strategen van de Amsterdamse club. In paniek vroeg de leiding zich af: "Hoe verhinderen we deze ordinaire machtsovername?" De hulp werd ingeroepen van spindocter Kees Boef, CEO van het internationale PR-bureau Burson-Marsteller. Zeer zorgvuldig werd een plan gesmeed om de publieke opinie te beïnvloeden ten aanzien van de door velen heilig verklaarde Johan Cruijff. Want er was een duidelijk doel en maar één oplossing: de man moest van zijn voetstuk vallen. En in die strijd is alles geoorloofd. Bij een spindoctor draait het om het creëren van de waarheid. Citaten en feiten worden selectief gebruikt. Er wordt geformuleerd op een manier waarbij onbewezen zaken voor waarheid worden aangenomen. Journalisten worden strategisch voorzien van informatie of juist niet. Persoonlijke kenmerken of karaktereigenschappen worden negatief benadrukt. Herkenbare strategieën, hebben we inmiddels kunnen horen, zien en lezen in de media. Eén van de tactieken wil ik er uitlichten. Plots was daar gisteren Yves Gijrath. Wie? Yves Gijrath, uitgever, bedenker Miljonair Fair en Ajaxsupporter. De ondernemer was op BNR Nieuwsradio te horen en te zien in De Wereld Draait Door. Hij zou in het bezit zijn van (vertrouwelijke) mails, voicemailberichten en rapporten met ongekend harde taal van Johan Cruijff richting Ajax. Gijrath noemde Cruijff een dictator en deed het geschreven eindrapport van hem af als tien a4tjes met wat nietszeggende tekeningetjes. Ook in dit vertrouwelijke document had de ondernemer blijkbaar inzage. Vraagt niemand zich af hoe hij aan deze gevoelige informatie is gekomen en waarom hij nu juist als pion naar voren is geschoven? Het antwoord ligt wellicht in een ingezonden brief aan het Parool op 11 november van 2010 waarin Gijrath stelt dat Ajax gebaat is bij rust en Johan Cruijff er best bij mag zijn, maar dan alleen als supporter. In dit stuk wordt Cruijff’s oprechtheid, loyaliteit, zakelijk inzicht en kwaliteiten als analist, trainer, columnist en adviseur in duidelijke taal in twijfel getrokken. De spindoctor zag in deze loyale Ajacied een welbespraakte en charmante medestrijder. Deze aanval op Johan Cruijff lijkt warempel effect te hebben. Meer dan ooit is de publieke opinie verdeelt over Nederlands beste voetballer aller tijden. Willem van Hanegem waarschuwde hem op 14 februari jongstleden nog. “Doe het niet, je zult als schild voor het bestuur worden gebruikt. Als er iets fout gaat, krijg jij de schuld.” Als tegenwicht kent Cruijff natuurlijk zijn beschermers uit het eigen netwerk: Johan Derksen, Jaap de Groot, Valentijn Driessen en Frits Barend. Maar ook de nummer veertien van weleer kan een spindoctor nu goed gebruiken. Sommige heren hebben de ballen verstand van voetbal, anderen de ballen verstand van dit curieuze vak. Dus Johan, bel me even!